නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මා සම්බුද්ධස්ස
මහා සතිපට්ඨාන සුත්තං
මහා සතිපට්ඨාන සුත්තං
එවං මෙ සුතං:
එකං සමයං භගවා කුරූසු විහරති
කම්මාසධම්මං නාම කුරූනං නිගමො.
තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි ‘භික්ඛවො’ති.
‘භදන්තෙ’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං.
භගවා එතදවොච:
එකං සමයං භගවා කුරූසු විහරති
කම්මාසධම්මං නාම කුරූනං නිගමො.
තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි ‘භික්ඛවො’ති.
‘භදන්තෙ’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං.
භගවා එතදවොච:
එකායනො අයං භික්ඛවෙ මග්ගො
සත්තානං විසුද්ධියා,
සොකපරිදෙවානං සමතික්කමාය,
දුක්ඛදොමනස්සානං අත්ථඞ්ගමාය,
ඤායස්ස අධිගමාය,
නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියාය,
යදිදං චත්තාරො සතිපට්ඨානා.
කතමෙ චත්තාරො:
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති,
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා,
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා,
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා,
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං.
උද්දෙසො නිට්ඨිතො.
3. කථඤ්ච භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා
රුක්ඛමූලගතො වා
සුඤ්ඤාගාරගතො වා
නිසීදති පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වා
උජුං කායං පණිධාය
පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා.
සො සතො’ව අස්සසති,
සතො’ව පස්සසති.
දීඝං වා අස්සසන්තො
දීඝං අස්සසාමීති පජානාති,
දීඝං වා පස්සසන්තො
දීඝං පස්සසාමීති පජානාති.
රස්සං වා අස්සසන්තො
රස්සං අස්සසාමීති පජානාති,
රස්සං වා පස්සසන්තො
රස්සං පස්සසාමීති පජානාති.
සබ්බකායපටිසංවෙදී අස්සසිස්සාමීති සික්ඛති,
සබ්බකායපටිසංවෙදී පස්සසිස්සාමීති සික්ඛති.
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං අස්සසිස්සාමීති සික්ඛති,
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
4. සෙය්යථාපි භික්ඛවෙ
දක්ඛො භමකාරො වා
භමකාරන්තෙවාසී වා
දීඝං වා අඤ්ඡන්තො දීඝං අඤ්ඡාමීති පජානාති,
රස්සං වා අඤ්ඡන්තො රස්සං අඤ්ඡාමීති පජානාති,
එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු දීඝං වා අස්සසන්තො දීඝං අස්සසාමීති පජානාති,
දීඝං වා පස්සසන්තො දීඝං පස්සසාමීති පජානාති.
රස්සං වා අස්සසන්තො රස්සං අස්සසාමීති පජානාති,
රස්සං වා පස්සසන්තො රස්සං පස්සසාමීති පජානාති.
සබ්බකායපටිසංවෙදී අස්සසිස්සාමීති සික්ඛති,
සබ්බකායපටිසංවෙදී පස්සසිස්සාමීති සික්ඛති.
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං අස්සසිස්සාමීති සික්ඛති,
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං පස්සසිස්සාමීති සික්ඛති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති,
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
ආනාපානපබ්බං නිට්ඨිතං.
5. පුනචපරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ගච්ඡන්තො වා ගච්ඡාමීති පජානාති,
ඨිතො වා ඨිතොම්හීති පජානාති,
නිසින්නො වා නිසින්නොම්හීති පජානාති,
සයානො වා සයානොම්හීති පජානාති,
යථා යථා වා පනස්ස කායො පණිහිතො හොති,
තථා තථා නං පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායොති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
ඉරියාපථපබ්බං නිට්ඨිතං.
6. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු අභික්කන්තෙ පටික්කන්තෙ සම්පජානකාරී හොති.
ආලොකිතෙ විලොකිතෙ සම්පජානකාරී හොති.
සමිඤ්ජිතෙ පසාරිතෙ සම්පජානකාරී හොති.
සඞ්ඝාටිපත්තචීවරධාරණෙ සම්පජානකාරී හොති.
අසිතෙ පීතෙ ඛායිතෙ සායිතෙ සම්පජානකාරී හොති.
උච්චාරපස්සාවකම්මෙ සම්පජානකාරී හොති.
ගතෙ ඨිතෙ නිසින්නෙ සුත්තෙ ජාගරිතෙ
භාසිතෙ තුණ්හීභාවෙ සම්පජානකාරී හොති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සම්පජඤ්ඤපබ්බං නිට්ඨිතං.
7. පුනචපරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ඉමමෙව කායං උද්ධං පාදතලා
අධො කෙසමත්ථකා තචපරියන්තං
පූරං නානප්පකාරස්ස අසුචිනො පච්චවෙක්ඛති.
“අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්තා
තචො, මංසං නහාරු අට්ඨි අට්ඨිමිඤ්ජා
වක්කං හදයං යකනං කිලොමකං පිහකං පප්ඵාසං,
අන්තං අන්තගුණං උදරියං කරීසං
පිත්තං සෙම්හං පුබ්බො ලොහිතං සෙදො මෙදො,
අස්සු වසා ඛෙළො සිඞ්ඝාණිකා ලසිකා මුත්තන්ති”.
සෙය්යථාපි භික්ඛවෙ,
උභතොමුඛා පුටොළී පූරා නානාවිහිතස්ස ධඤ්ඤස්ස,
සෙය්යථිදං සාලීනං වීහීනං මුග්ගානං මාසානං තිලානං තණ්ඩුලානං.
තමෙනං චක්ඛුමා පුරිසො මුඤ්චිත්වා පච්චවෙක්ඛෙය්ය:
“ඉමෙ සාලී, ඉමෙ වීහී, ඉමෙ මුග්ගා,
ඉමෙ මාසා, ඉමෙ තිලා, ඉමෙ තණ්ඩුලා’ති.
එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ඉමමෙව කායං උද්ධං පාදතලා
අධො කෙසමත්ථකා තචපරියන්තං
පූරං නානප්පකාරස්ස අසුචිනො පච්චවෙක්ඛති:
අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්තා
තචො මංසං නහාරු අට්ඨි අට්ඨිමිඤ්ජා
වක්කං හදයං යකනං කිලොමකං
පිහකං පප්ඵාසං අන්තං අන්තගුණං
උදරියං කරීසං පිත්තං සෙම්හං
පුබ්බො ලොහිතං සෙදො මෙදො,
අස්සු වසා ඛෙළො සිඞ්ඝාණිකා ලසිකා මුත්තන්ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
පටිකූලමනසිකාරපබ්බං නිට්ඨිතං.
8. පුනචපරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ඉමමෙව කායං යථාඨිතං යථාපණිහිතං ධාතුසො පච්චවෙක්ඛති:
අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ පඨවීධාතු ආපොධාතු තෙජොධාතු වායොධාතූ’ති.
සෙය්යථාපි භික්ඛවෙ,
දක්ඛො ගොඝාතකො වා ගොඝාතකන්තෙවාසී වා
ගාවිං වධිත්වා චතුම්මහාපථෙ බිලසො විභජිත්වා නිසින්නො අස්ස,
එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ඉමමෙව කායං යථාඨිතං යථාපණිහිතං ධාතුසො පච්චවෙක්ඛති:
අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ පථවීධාතු ආපොධාතු තෙජොධාතු වායොධාතූ’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
ධාතුමනසිකාරපබ්බං නිට්ඨිතං.
9. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං
එකාහමතං වා ද්වීහමතං වා තීහමතං වා
උද්ධුමාතකං විනීලකං විපුබ්බකජාතං.
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවංභාවී
එතං අනතීතො’ති.
[ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(පඨමං සීවථිකං)
10. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩීතං
කාකෙහි වා ඛජ්ජමානං කුලලෙහි වා ඛජ්ජමානං
ගිජ්ඣෙහි වා ඛජ්ජමානං සුනඛෙහි වා ඛජ්ජමානං
සිඟාලෙහි වා ඛජ්ඣමාන විවිධෙහි වා පාණකජාතෙහි ඛජ්ජමානං.
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවංභාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(දුතියං සීවථිකං)
11. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං
අට්ඨිකඞ්ඛලිකං සමංසලොහිතං නහාරුසම්බද්ධං
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(තතියං සීවථිකං)
12. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සීවථිකාය ඡඩ්ඪිතං
අට්ඨිසඞ්ඛලිකං නිම්මසං ලොහිතමක්ඛිතං න්හාරුසම්බද්ධං
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී එතං
අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(චතුත්ථං සීවථිකං)
13. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සීවථිකාය ඡඩ්ඪිතං
අට්ඨිසඞ්ඛලිකං අපගතමංසලොහිතං න්හාරුසම්බද්ධං.
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව ඤාණමත්තාය පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(පඤ්චමං සීවථිකං)
14. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සීවථිකාය ඡඩ්ඪිතං
අට්ඨිකානි අපගතසම්බන්ධානි දිසාවිදිසාසු වික්ඛිත්තානි
අඤ්ඤෙන හත්ථට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන පාදට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන ගොප්ඵට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන ජඞ්ඝට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන ඌරුට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන කටට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන ඛන්ධට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන ගීවට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන දන්තට්ඨිකං
අඤ්ඤෙන සීසකටාහං.
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(ඡට්ඨං සීවථිකං)
15. පුන ච පරං භික්ඛවෙ, භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං
අට්ඨිකානි සෙතානි සඞ්ඛවණ්ණුපනිභානි, සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව ඤාණමත්තාය පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති, න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(සත්තමං සීවථිකං)
16. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං
අට්ඨිකානි පුඤ්ජිකතානි තෙරොවස්සිකානි.
සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති:
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව ඤාණමත්තාය පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති, න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(අට්ඨමං සීවථිකං)
[පි.460]
17. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සෙය්යථාපි පස්සෙය්ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්ඩිතං
අට්ඨිකානි පූතීනි චුණ්ණකජාතානි, සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති
‘අයම්පි ඛො කායො
එවංධම්මො
එවම්භාවී
එතං අනතීතො’ති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා කායස්මිං විහරති.
‘අත්ථි කායො’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව ඤාණමත්තාය පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති, න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති.
(නවමං සීවථිකං)
චුද්දස කායානුපස්සනා නිට්ඨිතා.
වෙදනානුපස්සනා
18. කථඤ්ච භික්ඛවෙ,
භික්ඛු වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සුඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘සුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
දුක්ඛං වා වෙදනං වෙදියමානො
‘දුක්ඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
අදුක්ඛමසුඛං වා වෙදනං වෙදියමානො
‘අදුක්ඛමසුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
සාමිසං වා සුඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘සාමිසං සුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති,
නිරාමිසං වා සුඛං වෙදනං වෙදියමානො ‘
නිරාමිසං සුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
සාමිසං වා දුක්ඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘සාමිසං දුක්ඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති,
නිරාමිසං වා දුක්ඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘නිරාමිසං දුක්ඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
සාමිසං වා අදුක්ඛමසුඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘සාමිසං අදුක්ඛමසුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති,
නිරාමිසං වා අදුක්ඛමසුඛං වෙදනං වෙදියමානො
‘නිරාමිසං අදුක්ඛමසුඛං වෙදනං වෙදියාමී’ති පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා වෙදනාසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා වෙදනාසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා වෙදනාසු විහරති.
‘අත්ථි වෙදනා’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පටිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති.
වෙදනානුපස්සනා නිට්ඨිතා.
චිත්තානුපස්සනා
19. කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති,
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සරාගං වා චිත්තං සරාගං චිත්තන්ති පජානාති,
වීතරාගං වා චිත්තං වීතරාගං චිත්තන්ති පජානාති.
සදොසං වා චිත්තං සදොසං චිත්තන්ති පජානාති,
වීතදොසං වා චිත්තං වීතදොසං චිත්තන්ති පජානාති.
සමොහං වා චිත්තං සමොහං චිත්තන්ති පජානාති,
වීතමොහං වා චිත්තං වීතමොහං චිත්තන්ති පජානාති.
සඞ්ඛිත්තං වා චිත්තං සඞ්ඛිත්තං චිත්තන්ති පජානාති,
වික්ඛිත්තං වා චිත්තං වික්ඛිත්තං චිත්තන්ති පජානාති.
මහග්ගතං වා චිත්තං මහග්ගතං චිත්තන්ති පජානාති,
අමහග්ගතං වා චිත්තං අමහග්ගතං චිත්තන්ති පජානාති.
සඋත්තරං වා චිත්තං සඋත්තරං චිත්තන්ති පජානාති,
අනුත්තරං වා චිත්තං අනුත්තරං චිත්තන්ති පජානාති.
සමාහිතං වා චිත්තං සමාහිතං චිත්තන්ති පජානාති,
අසමාහිතං වා චිත්තං අසමාහිතං චිත්තන්ති පජානාති.
විමුත්තං වා චිත්තං විමුත්තං චිත්තන්ති පජානාති.
අවිමුත්තං වා චිත්තං අවිමුත්තං චිත්තන්ති පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා චිත්තස්මිං විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා චිත්තස්මිං විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා චිත්තස්මිං විහරති.
අත්ථි චිත්තන්ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති,
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති.
චිත්තානුපස්සනා නිට්ඨිතා.
ධම්මානුපස්සනා
20. කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති:
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
පඤ්චසු නීවරණෙසු. කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති පඤ්චසු නීවරණෙසු:
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සන්තං වා අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දො’ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං කාමච්ඡන්දො’ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස කාමච්ඡන්දස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස කාමච්ඡන්දස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස කාමච්ඡන්දස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං බ්යාපාදං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං බ්යාපාදො’ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං බ්යාපාදං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං බ්යාපාදො’ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස බ්යාපාදස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස බ්යාපාදස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස බ්යාපාදස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං ථිනමිද්ධං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ථිනමිද්ධ’න්ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං ථිනමිද්ධං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ථිනමිද්ධ’න්ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස ථිනමිද්ධස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස ථිනමිද්ධස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස ථිනමිද්ධස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං උද්ධච්චකුක්කුච්චං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං උද්ධච්චකුක්කුච්ච’න්ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං උද්ධච්චකුක්කුච්චං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං උද්ධච්චකුක්කුච්ච’න්ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස උද්ධච්චකුක්කුච්චස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස උද්ධච්චකුක්කුච්චස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස උද්ධච්චකුක්කුච්චස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං විචිකිච්ඡං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං විචිකිච්ඡා’ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං විචිකිච්ඡං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං විචිකිච්ඡා’ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නාය විචිකිච්ඡාය උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නාය විචිකිච්ඡාය පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනාය විචිකිච්ඡාය ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
සමුදයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති
‘අත්ථි ධම්මා’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති,
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
පඤ්චසු නීවරණෙසු.
(නීවරණපබ්බං නිට්ඨිතං.)
21. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති පඤ්චසු උපාදානක්ඛන්ධෙසු.
කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
පඤ්චසු උපාදානක්ඛන්ධෙසු:
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු
‘ඉති රූපං,
ඉති රූපස්ස සමුදයො,
ඉති රූපස්ස අත්ථඞ්ගමො,
ඉති වෙදනා,
ඉති වෙදනාය සමුදයො,
ඉති වෙදනාය අත්ථඞ්ගමො,
ඉති සඤ්ඤා,
ඉති සඤ්ඤාය සමුදයො,
ඉති සඤ්ඤාය අත්ථඞ්ගමො,
ඉති සඞ්ඛාරා,
ඉති සඞ්ඛාරානං සමුදයො,
ඉති සඞ්ඛාරානං අත්ථඞ්ගමො,
ඉති විඤ්ඤාණං,
ඉති විඤ්ඤාණස්ස සමුදයො,
ඉති විඤ්ඤාණස්ස අත්ථඞ්ගමො’ති,
ඉති අජ්ඣත්තං වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති.
‘අත්ථි ධම්මා’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති.
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සති මත්තාය,
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
පඤ්චසු උපාදානක්ඛන්ධෙසු.
ඛන්ධපබ්බං නිට්ඨිතං.
22. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
ඡසු අජ්ඣත්තිකබාහිරෙසු ආයතනෙසු.
කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
ඡසු අජ්ඣත්තිකබාහිරෙසු ආයතනෙසු:
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු චක්ඛුඤ්ච පජානාති, රූපෙ ච පජානාති,
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තඤ්ච පජානාති.
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
සොතඤ්ච පජානාති, සද්දෙ ච පජානාති,
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තඤ්ච පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
ඝානඤ්ච පජානාති, ගන්ධෙ ච පජානාති,
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තඤ්ච පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
ජිව්හඤ්ච පජානාති, රසෙ ච පජානාති.
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තංච පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
කායඤ්ච පජානාති, ඵොට්ඨබ්බො ච පජානාති,
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තඤ්ච පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
මනඤ්ච පජානාති, ධම්මෙ ච පජානාති,
යඤ්ච තදුභයං පටිච්ච උප්පජ්ජති සඤ්ඤොජනං තඤ්ච පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථාච උප්පන්නස්ස සඤ්ඤොජනස්ස පහානං හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච පහීනස්ස සඤ්ඤොජනස්ස ආයතිං අනුප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති.
අත්ථි ධම්මාති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති,
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය,
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
ඡසු අජ්ඣත්තිකබාහිරෙසු ආයතනෙසු.
ආයතනපබ්බං නිට්ඨිතං.
22. පුන ච පරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
සත්තසු බොජ්ඣඞ්ගෙසු.
කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
සත්තසු බොජ්ඣඞ්ගෙසු:
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු සන්තං වා අජ්ඣත්තං සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති.
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති.
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගං
අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගං
නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති.
යථා ච අනුප්පන්නස්ස ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච උප්පන්නස්ස ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගං
අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගං
නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච උප්පන්නස්ස වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති.
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති.
යථා ච අනුප්පන්නස්ස පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච උප්පන්නස්ස පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති.
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති.
යථා ච අනුප්පන්නස්ස පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති.
යථා ච උප්පන්නස්ස පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති,
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
සන්තං වා අජ්ඣත්තං උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගං
අත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගොති පජානාති.
අසන්තං වා අජ්ඣත්තං උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගං
‘නත්ථි මෙ අජ්ඣත්තං උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගො’ති පජානාති,
යථා ච අනුප්පන්නස්ස උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස උප්පාදො හොති තඤ්ච පජානාති,
යථා ච උප්පන්නස්ස උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගස්ස භාවනාය පාරිපූරී හොති තඤ්ච පජානාති.
ඉති අජ්ඣත්තං වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති.
අත්ථි ධම්මාති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති,
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය,
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
සත්තසු බොජ්ඣඞ්ගෙසු.
බොජ්ඣඞ්ගපබ්බං නිට්ඨිතං.
පඨමභාණවාරං නිට්ඨිතං
24. පුනචපරං භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති චතූසු අරියසච්චෙසු.
කථඤ්ච පන භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති චතූසු අරියසච්චෙසු:
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ඉදං දුක්ඛන්ති යථාභූතං පජානාති,
අයං දුක්ඛසමුදයො ති යථාභූතං පජානාති,
අයං දුක්ඛනිරොධො ති යථාභූතං පජානාති,
අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා ති යථාභූතං පජානාති.
25. කතමඤ්ච භික්ඛවෙ,
දුක්ඛං අරියසච්චං:
ජාති පි දුක්ඛා, ජරාපි දුක්ඛා, මරණම්පි දුක්ඛං,
සොකපරිදෙවදුක්ඛදොමනස්සුපායාසාපි දුක්ඛා,
අප්පියෙහි සම්පයොගො දුක්ඛො,
පියෙහි විප්පයොගො දුක්ඛො,
යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං,
සඞ්ඛිත්තෙන පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධා පි දුක්ඛා.
කතමා ච භික්ඛවෙ, ජාති:
යා තෙසං තෙසං සත්තානං තම්හි තම්හි සත්තනිකායෙ ජාති
සඤ්ජාති ඔක්කන්ති අභිනිබ්බන්ති
ඛන්ධානං පාතුභාවො ආයතනානං පටිලාභො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, ජාති.
කතමා ච භික්ඛවෙ, ජරා:
යා තෙසං තෙසං සත්තානං තම්හි තම්හි සත්තනිකායෙ
ජරා ජීරණතා ඛණ්ඩිච්චං පාලිච්චං වලිත්තචතා
ආයුනො සංහානි ඉන්ද්රියානං පරිපාකො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, ජරා.
කතමඤ්ච භික්ඛවෙ, මරණං:
යං තෙසං තෙසං සත්තානං තම්හා තම්හා සත්තනිකායා
චුති චවනතා භෙදො අන්තරධානං මච්චුමරණං කාලකිරියා
ඛන්ධානං භෙදො කළෙබරස්ස නික්ඛෙපො ජීවිතින්ද්රියස්සුපච්ඡෙදො,
ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ, මරණං.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සොකො:
යො ඛො භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන බ්යසනෙන සමන්නාගතස්ස
අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන දුක්ඛධම්මෙන ඵුට්ඨස්ස
සොකො සොචනා සොචිතත්තං අන්තොසොකො අන්තොපරිසොකො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සොකො.
කතමො ච භික්ඛවෙ, පරිදෙවො:
යො ඛො භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන බ්යසනෙන සමන්නාගතස්ස
අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන දුක්ඛධම්මෙන ඵුට්ඨස්ස
ආදෙවො පරිදෙවො ආදෙවනා පරිදෙවනා
ආදෙවිතත්තං පරිදෙවිතත්තං,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ පරිදෙවො.
කතමඤ්ච භික්ඛවෙ, දුක්ඛං:
යං ඛො භික්ඛවෙ,
කායිකං දුක්ඛං කායිකං අසාතං
කායසම්ඵස්සජං දුක්ඛං
අසාතං වෙදයිතං,
ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ, දුක්ඛං.
කතමඤ්ච භික්ඛවෙ, දොමනස්සං:
යං ඛො භික්ඛවෙ,
චෙතසිකං දුක්ඛං චෙතසිකං අසාතං
මනොසම්ඵස්සජං දුක්ඛං
අසාතං වෙදයිතං,
ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ, දොමනස්සං.
කතමො ච භික්ඛවෙ, උපායාසො:
යො ඛො භික්ඛවෙ,
අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන බ්යසනෙන සමන්නාගතස්ස
අඤ්ඤතරඤ්ඤතරෙන දුක්ඛධම්මෙන ඵුට්ඨස්ස
ආයාසො උපායාසො ආයාසිතත්තං උපායාසිතත්තං,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, උපායාසො.
කතමො ච භික්ඛවෙ, අප්පියෙහි සම්පයොගො දුක්ඛො:
ඉධ යස්ස තෙ හොන්ති
අනිට්ඨා අකන්තා අමනාපා රූපා සද්දා ගන්ධා රසා ඵොට්ඨබ්බා ධම්මා,
යෙ වා පනස්ස තෙ හොන්ති අනත්ථකාමා අහිතකාමා අඵාසුකකාමා අයොගක්ඛෙමකාමා,
යා තෙහි සද්ධිං සඞ්ගති සමාගමො සමොධානං මිස්සීභාවො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, අප්පියෙහි සම්පයොගො දුක්ඛො.
කතමො ච භික්ඛවෙ, පියෙහි විප්පයොගො දුක්ඛො:
ඉධ යස්ස තෙ හොන්ති ඉට්ඨා කන්තා මනාපා රූපා සද්දා ගන්ධා රසා ඵොට්ඨබ්බා ධම්මා,
යෙ වා පනස්ස තෙ හොන්ති අත්ථකාමා හිතකාමා ඵාසුකකාමා යොගක්ඛෙමකාමා
මාතා වා පිතා වා භාතා වා භගිනී වා ජෙට්ඨා වා කනිට්ඨා වා මිත්තා වා අමච්චා වා ඤාතිසාලොහිතා වා,
යා තෙහි සද්ධිං අසඞ්ගති අසමාගමො අසමොධානං අමිස්සීභාවො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, පියෙහි විප්පයොගො දුක්ඛො.
කතමඤ්ච භික්ඛවෙ, යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං:
ජාතිධම්මානං භික්ඛවෙ, සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න ජාතිධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො ජාති ආගච්ඡෙය්යා’ති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
ජරා ධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න ජරාධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො ජරා ආගච්ඡෙය්යා’ති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
බ්යාධිධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න බ්යාධිධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො බ්යාධි ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
මරණධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න මරණධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො මරණං ආගච්ඡෙය්යා’ති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
සොකධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න සොකධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො සොකො ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
පරිදෙවධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න පරිදෙවධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො පරිදෙවො ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
දුක්ඛධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න දුක්ඛධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො දුක්ඛං ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
දොමනස්සධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න දොමනස්සධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො දොමනස්සං ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
උපායාසධම්මානං භික්ඛවෙ,
සත්තානං එවං ඉච්ඡා උප්පජ්ජති:
අහො වත මයං න උපායාසධම්මා අස්සාම,
න ච වත නො උපායාසො ආගච්ඡෙය්යාති.
න ඛො පනෙතං ඉච්ඡාය පත්තබ්බං,
ඉදම්පි යම්පිච්ඡං න ලභති තම්පි දුක්ඛං.
කතමෙ ච භික්ඛවෙ,
සඞ්ඛිත්තෙන පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධා දුක්ඛා:
සෙය්යථිදං රූපුපාදානක්ඛන්ධො,
වෙදනුපාදානක්ඛන්ධො,
සඤ්ඤුපාදානක්ඛන්ධො,
සඞ්ඛාරූපාදානක්ඛන්ධො,
විඤ්ඤාණුපාදානක්ඛන්ධො.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ,
සඞ්ඛිත්තෙන පඤ්චුපාදානක්ඛන්ධා දුක්ඛා.
ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ,
දුක්ඛං අරියසච්චං.
26. කතමඤ්ච භික්ඛවෙ,
දුක්ඛසමුදයො අරියසච්චං:
යායං තණ්හා පොනොභවිකා
නන්දිරාගසහගතා තත්ර තත්රාභිනන්දිනී,
සෙය්යථිදං:
කාමතණ්හා
භවතණ්හා
විභවතණ්හා.
සා ඛො පනෙසා භික්ඛවෙ,
තණ්හා කත්ථ උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති:
කත්ථ නිවිසමානා නිවිසති:
යං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
කිඤ්ච ලොකෙ පියරූපං සාතරූප:
චක්ඛුං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සොතං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඝානං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ජිව්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
කායො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
මනො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
චක්ඛුවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සොතවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඝානවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ජිව්හාවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
කායවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
මනොවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
චක්ඛුසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සොතසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඝානසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ජිව්හාසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
කායසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
මනොසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
චක්ඛුසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සොතසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඝානසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ජිව්හාසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
කායසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
මනොසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රූපවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
සද්දවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ගන්ධවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
රසවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඵොට්ඨබ්බවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ධම්මවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා උප්පජ්ජමානා උප්පජ්ජති,
එත්ථ නිවිසමානා නිවිසති.
ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, දුක්ඛසමුදයං අරියසච්චං.
කතමඤ්ච භික්ඛවෙ,
දුක්ඛනිරොධො අරියසච්චං?
යො තස්සායෙව තණ්හාය අසෙසවිරාගනිරොධො
චාගො පටිනිස්සග්ගො මුත්ති අනාලයො.
සා ඛො පනෙසා භික්ඛවෙ,
තණ්හා කත්ථ පහීයමානා පහීයති,
කත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති:
යං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
කිඤ්ච ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං?
චක්ඛු ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සොතං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඝානං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ජිව්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
කායො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
මනො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ධම්මා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
චක්ඛුවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සොතවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඝානවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ජිව්හාවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
කායවිඤ්ඤාණං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
මනොවිඤ්ඤාණං ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
චක්ඛුසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සොතසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඝානසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ජිව්හාසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
කායසම්ඵස්සො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
මනොසම්ඵස්සො ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
චක්ඛුසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සොතසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඝානසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ජිව්හාසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
කායසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
මනොසම්ඵස්සජා වෙදනා ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බසඤ්ඤා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ධම්මසඤ්ඤා ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසසඤ්චෙතනා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බසඤ්චෙතනා -
පෙ- ධම්මසඤ්චෙතනා ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බතණ්හා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ධම්මතණ්හා ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බවිතක්කො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ධම්මවිතක්කො ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රූපවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
සද්දවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ගන්ධවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
රසවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඵොට්ඨබ්බවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං.
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ධම්මවිචාරො ලොකෙ
පියරූපං සාතරූපං,
එත්ථෙසා තණ්හා පහීයමානා පහීයති,
එත්ථ නිරුජ්ඣමානා නිරුජ්ඣති.
ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ,
දුක්ඛනිරොධො අරියසච්චං.
28. කතමඤ්ච භික්ඛවෙ,
දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්චං:
අයමෙව අරියො අට්ඨඞ්ගිකො මග්ගො,
සෙය්යථිදං: සම්මාදිට්ඨි සම්මාසඞ්කප්පො සම්මාවාචා සම්මාකම්මන්තො
සම්මාආජීවො සම්මාවායාමො සම්මාසති සම්මාසමාධි.
කතමා ච භික්ඛවෙ, සම්මාදිට්ඨි?
යං ඛො භික්ඛවෙ,
දුක්ඛෙ ඤාණං
දුක්ඛසමුදයෙ ඤාණං
දුක්ඛනිරොධෙ ඤාණං
දුක්ඛනිරොධගාමිනියාපටිපදාය ඤාණං.
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සම්මාදිට්ඨි.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සම්මාසඞ්කප්පො?
නෙක්ඛම්මසඞ්කප්පො
අබ්යාපාදසඞ්කප්පො
අවිහිංසාසඞ්කප්පො,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ,
සම්මාසඞ්කප්පො.
කතමා ච භික්ඛවෙ, සම්මාවාචා?
මුසාවාදා වෙරමණී,
පිසුණාය වාචාය වෙරමණී,
ඵරුසාය වාචාය වෙරමණී,
සම්ඵප්පලාපා වෙරමණී.
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සම්මාවාචා.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සම්මාකම්මන්තො?
පාණාතිපාතා වෙරමණී,
අදින්නාදානා වෙරමණී,
කාමෙසුමිච්ඡාචාරා වෙරමණී,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ,
සම්මාකම්මන්තො.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සම්මාආජීවො?
ඉධ භික්ඛවෙ,
අරියසාවකො මිච්ඡාආජීවං පහාය
සම්මාආජීවෙන ජීවිතං කප්පෙති,
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සම්මාආජීවො.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සම්මාවායාමො?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු අනුප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං අනුප්පාදාය
ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
උප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං පහානාය
ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති, චිත්තං පග්ගණ්හාති, පදහති.
අනුප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං උප්පාදාය
ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
උප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං ඨිතියා
අසම්මොසාය භිෙය්යාභාවාය වෙපුල්ලාය භාවනාය පාරිපූරියා ඡන්දං ජනෙති,
වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සම්මාවායාමො.
කතමා ච භික්ඛවෙ, සම්මාසති?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං,
ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං.
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ, සම්මාසති.
කතමො ච භික්ඛවෙ, සම්මාසමාධි?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු විවිච්චෙව කාමෙහි
විවිච්ච අකුසලෙහි ධම්මෙහි
සවිතක්කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං
පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.
විතක්කවිචාරානං වූපසමා
අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං
චෙතසො එකොදිභාවං
අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං
දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.
පීතියා ච විරාගා උපෙක්ඛකො ච විහරති,
සතො ච සම්පජානො,
සුඛඤ්ච කායෙන පටිසංවෙදෙති,
යන්තං අරියා ආචික්ඛන්ති
උපෙක්ඛකො සතිමා සුඛවිහාරීති,
තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.
සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා
පුබ්බෙව සොමනස්සදොමනස්සානං අත්ථඞ්ගමා
අදුක්ඛමසුඛං උපෙක්ඛා සතිපාරිසුද්ධිං
චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.
අයං වුච්චති භික්ඛවෙ,
සම්මාසමාධි.
ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ,
දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්චං.
29. ඉති අජ්ඣත්තං වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
බහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති,
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති.
සමුදයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
වයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති,
සමුදයවයධම්මානුපස්සී වා ධම්මෙසු විහරති.
අත්ථි ධම්මා’ති වා පනස්ස සති පච්චුපට්ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්තාය
පතිස්සතිමත්තාය,
අනිස්සිතො ච විහරති,
න ච කිඤ්චි ලොකෙ උපාදියති.
එවම්පි ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති
චතූසු අරියසච්චෙසු.
30. යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය සත්තවස්සානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, සත්තවස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය ඡ වස්සානි
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, ඡ වස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය පඤ්ච වස්සානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, පඤ්ච වස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය චත්තාරි වස්සානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා, සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, චත්තාරි වස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය තීණි වස්සානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, තීණි වස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය ද්වෙ වස්සානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, ද්වෙ වස්සානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය එකං වස්සං,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
31. තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, එකං වස්සං.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය සත්ත මාසානි,
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, සත්ත මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය ඡ මාසානි.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, ඡ මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය පඤ්ච මාසානි.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, පඤ්ච මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය චත්තාරි මාසානි.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, චත්තාරි මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය තීණි මාසානි.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, තීනි මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය ද්වෙ මාසානි.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, ද්වෙ මාසානි.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය එකං මාසං.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨතු භික්ඛවෙ, මාසො.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය අඩ්ඪමාසං.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
තිට්ඨන්තු භික්ඛවෙ, අඩ්ඪමාසො.
යො හි කොචි භික්ඛවෙ,
ඉමෙ චත්තාරො සතිපට්ඨානෙ එවං භාවෙය්ය සත්තාහං.
තස්ස ද්වින්නං ඵලානං අඤ්ඤතරං ඵලං පාටිකඞ්ඛං,
දිට්ඨෙව ධම්මෙ අඤ්ඤා,
සති වා උපාදිසෙසෙ අනාගාමිතා.
32. එකායනො අයං භික්ඛවෙ, මග්ගො
සත්තානං විසුද්ධියා
සොකපරිද්දවානං සමතික්කමාය
දුක්ඛදොමනස්සානං අත්ථඞ්ගමාය
ඤායස්ස අධිගමාය
නිබ්බානස්ස සච්ඡිකිරියාය
යදිදං චත්තාරො සතිපට්ඨානා’ති.
ඉති යන්තං වුත්තං ඉදමෙතං පටිච්ච වුත්තන්ති.
ඉදමවොච භගවා.
අත්තමනා තෙ භික්ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
මහා සතිපට්ඨානසුත්තං නිට්ඨිතං.
සුත්තන්තපිටකෙ
දීඝනිකායො (දුතියො භාගො)
මහාවග්ගො
මහාවග්ගො
No comments:
Post a Comment